Moment dokręcania uszczelki to kluczowy parametr decydujący o szczelności, trwałości i bezpieczeństwie połączenia. Zbyt duży moment może uszkodzić uszczelkę lub kołnierz, a zbyt mały – doprowadzić do przecieków już przy pierwszym uruchomieniu instalacji. Ten artykuł wyjaśnia, jak dobrać siłę dokręcenia i czego bezwzględnie unikać przy montażu.
Dlaczego moment dokręcania jest tak istotny?
Uszczelka działa prawidłowo tylko wtedy, gdy siła docisku jest odpowiednio rozłożona i zgodna z jej parametrami technicznymi. Zbyt mocny nacisk może:
- spowodować trwałą deformację uszczelki,
- rozszczelnić połączenie przy kolejnych cyklach temperaturowych,
- uszkodzić powierzchnię kołnierzy lub śruby.
Zbyt słaby moment to natomiast prosta droga do przecieków i awarii.
Jak dobrać moment dokręcania?
Dobór zależy od kilku czynników:
- średnicy i klasy śrub,
- materiału uszczelki (np. PTFE, grafit, elastomer),
- ciśnienia i temperatury pracy,
- układu kołnierzy (sztywność, typ uszczelnienia).
Wzór orientacyjny (dla inżynierów):
M = (F x d) / (1000 x K) gdzie: M – moment [Nm] F – siła docisku [N] d – średnica nominalna śruby [mm] K – współczynnik tarcia (np. 0,2 dla suchej stali)
Typowe momenty dokręcania (przykłady):
| Rozmiar śruby | Uszczelka | Moment (Nm) |
|---|---|---|
| M12 | klingeryt 2 mm | 40–50 Nm |
| M16 | grafit 1,5 mm | 80–100 Nm |
| M20 | PTFE z wkładką stalową | 120–150 Nm |
Najczęstsze błędy przy dokręcaniu uszczelek
- brak użycia klucza dynamometrycznego,
- skręcanie „na krzyż” bez kontroli siły,
- nieuwzględnienie smarowania gwintów,
- nieprzestrzeganie zaleceń producenta.
Podsumowanie
Odpowiedni moment dokręcania jest fundamentem skutecznego uszczelnienia. Bez jego kontroli – nawet najlepszy materiał uszczelki nie zapewni szczelności. Dlatego warto korzystać z kluczy dynamometrycznych i sprawdzonych tabel doboru sił montażowych. Skontaktuj się z naszym działem technicznym, jeśli masz wątpliwości.